Yenidoğan Sarılığı Nedir?

Yenidoğan sarılığı, cilde sarı rengini veren bilirubin maddesinin kanda yüksek olması duurmunda yeni dünyaya gelen bebeklerde görülen bir hastalıktır. Karaciğerin görevini tam yapamamasından kaynaklı, bilirubin maddesi tam vücuttan atılamaz ve birikme sonucunda sarılık meydana gelir. 

Yenidoğanlar sarılığı olan bebeklerin, hekim tarafından takip edilmesi gerekir. Yenidoğan sarılığı olan bebeklerde bilirubin değeri çok yüksek olduğunda beyin sinir sistemine zarar vererek, kalıcı hasar bırakabilmektedir.

Bebeklerde sarılığın ilk günden başlaması başka hastalığın habercisi olabilir. Sarılık belirtileri en çok ikinci veya üçüncü günlerde başlamaktadır. Bebeklerde çok sık görülen yenidoğan sarılığı, bulaşıcı değildir.

Yenidoğan Sarılığı Neden Olur?

- Bebeğin karaciğerinin yeterince gelişim gösterememesi

- Yenidoğanlarda alyuarların çok hızlı ve büyük oranda parçalanması

- Doğum öncesi ve doğumsal gelişen hastalıklar

- Yapay sancılı doğumlarda

- Annede diyabet hastalığı

- Hepatit B 

- Prematüre doğumlar

- Doğum sonrasında fazla kilo kaybeden bebekler

- Anne ve bebekte kan uyuşmazlığı

- Doğumdaki zorlanmadan kaynaklı çürüme, ezilmeler

- Bebeğin kafası yapısında şişlik olması

Yenidoğan Sarılığında Bilirubin Değerleri

Yenidoğanlarda bilirubin miktarı 1-2 mg/dl olması normaldir. Bilirubin değerinin artmasıyla birlikte, vücutta görülen sarılık bölgesi de değişmektedir.

- 5-8 arası bilirubin oranında baş ve boyunda sararma görülür.

- 8-10 arası bilirubin oranında gövdenin üst kısmında sararma görülür.

- 10-13 arası bilirubin oranında gövdenin alt kısmında sararma görülür.

- 13-16 arası bilirubin oranında bacaklar ve kollarda sararma görülür.

- Yaklaşık 20 oranında bilirubin olduğunda ayaklar ve ellerde sararma görülür.

Yenidoğan Sarılığı Belirtileri

- Bebeğin yüzünde sararma

- Göz akının sararması,

- Vücudun her hangi bir bölgesinde cildin sarılaşması

- Parmakla bastırılıp kaldırıldığında sarı rengin baskın olması

- Bebekte emme isteğinin azalması

- Bebeğin çok uyuması

Yenidoğan Sarılığı Çeşitleri

Fizyolojik Sarılık; Karaciğerin tam olgunlaşmaması durumunda yaşanır. Doğumdan sonra 2-4 gün içerisinde başlayan sarılık, yaklaşık iki hafta içerisinden kendiliğinden gerileme gösterir.

Emzirme Sarılığı; Bebeğin yeteri kadar anne sütü almaması durumunda meydana gelir. Annenin bebeği sık sık emzirmesi gerekmektedir.

Kan Uyuşmazlığı; Annenin ile bebeğin kan grubunun farklı olmasından kaynaklı meydana gelen sarılık türüdür. 

Prematüre Sarılık; Normal bir bebekte sarılık hafif ise kendiliğinden atlatılabilecekken, prematüre bebeklerde tedaviye gerek vardır.

Anne Sütü Sarılığı; Anne sütünün içeriğinden bazı maddelerden kaynaklı, bebekte bilirubin miktarının artması ve vücuttan dışarı atılamaması durumunda ortaya çıkar. Genellikle kendiliğinden geçmektedir.

Yenidoğan Sarılığında Teşhisi ve Tedavi Yöntemleri

Yenidoğan sarılığı için göz akındaki sarılık incelenir. Alyuvarların yıkımına bağlı olarak gelişen indirekt bilirubin ve direkt bilirubin miktarına, anne ve bebeğin kan grubuna bakılır. Direkt coombs testi, periferik yayma incelemesi, kandaki hemoglobin oranı, retikülosit tayini ile kesin teşhis yapılmaktadır.

Hastalığın tedavisinde kan değişimi, fototerapi ve farmakolojik ajanlar kullanılır. Fototerapi denilen ışık tedavisinde, ciltte birikten bilirubinler ışıkla birlikte daha zararsız hale getirilerek, idrarla vücuttan atılmasını kolaylaştırır. Bu tedavi yönteminde bebeğin iki saatte bir beslenmesi gerekir. Bilirubin seviyesinin çok yüksek olduğu durumlarda, bebeğin kanı değiştirilir. Bilirubinin vücuttan dışarı atılmasını destekleyici ve bilirubin oluşmasını önleyici ilaçlar verilir.

Yenidoğan Sarılığı İçin Hangi Bölüme Gidilir?

Yenidoğan sarılığından şüphelenildiğinde Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları bölümüne gidilmelidir.