Patella çıkığı olarakta bilinen diz kapağı kayması, çoğunlukla diz dokusunda herhangi bir sorundan ya da kasların zayıf olmasından dolayı meydana geliyor. 

Uyluk kemiğinin dize uzanan kısmında oluk şeklinde bir girinti bulunuyor. Diz kapağı, diz hareketiyle birlikte bu oluk içinde yukarı aşağı hareket ediyor. Diz kapağı kaymasında ise diz kapağı dış yana doğru ilerliyor, dizin hareketi esnasında troklea adı verilen bu oluğa oturmuyor.

Diz kapağı çıkıkları oldukça nadir yaralanmalar olup genel toplumda yüz binde 6 sıklığında görülüyor. Kız çocukları ve 17 yaş altındaki kişilerde daha sık ortaya çıkıyor.

Diz kapağı kaymasının belirtileri nelerdir?

- Dizde ani bir dönme hareketi sonrası şiddetli ağrı

- Dizde şişlik

- Hareket kısıtlılığı

- Hareket esnasında gıcırdama ya da çıtlama sesi

- Dizin kontrolsüz bükülmesi ve kişinin ağırlığını taşıyamaz hale gelmesi

- Oturma, koşma gibi eylemlerde problem yaşamak

- Diz kapağında morluklar 

- Etkilenen dizin altı yada içinde karıncalanma ve uyuşukluk

- Sorunlu bölgedeki cildin soğuk ve solgun görünümü

Diz kapağı kaymasının nedenleri nelerdir?

- Sürekli oturarak çalışmak

- Vastus medialis’in (iç uyluk kası) beklenenden daha zayıf olması

- Uyluk kemiğinin dış kısmının yeterince gelişmemiş olması

- Dizlerde kireçlenmeler olması

- Dize şiddetli bir şekilde darbe alınması

- Troklea yapısının normalden daha az çukur olması

- Sık sık bacak bacak üstüne atmak

- Koordinasyon bozukluğu (ataksik yürüyüş)

- Step yapmak

- Aşırı kilolu olmak

- Merdiven çıkar gibi yürümek

- Bacakları açarak ve dizleri 90 derece kırarak oturmak 

- Diz kapağı iltihabı (patellar tendonit)

Diz kapağı kayması nasıl tedavi edilir? 

Şiddetli diz yaralanması olan hastalarda, ilk yardım olarak buz ve bandaj uygulaması yapılması gerekiyor. Acil serviste patella hala çıkık durumdaysa, doktordizi uzatıp basit bir manevra ile patella kemiğini yerine yerleştirebiliyor.Sonrasında ağrıyı azaltmak için bir dizlik veriliyor. 

Çok ağır olması ve hasta konforunu olumsuz etkilemesinden dolayı alçı uygulanmasından kaçınılması gerekiyor. Acil tedavi yapıldıktan sonra, kesin tedaviyi planlamak için bazı tetkikler yapılıyor Bu tetkikler arasında röntgen filmleri, manyetik rezonans görüntüleme ve bilgisayarlı tomografi incelemeleri bulunuyor. 

Diz kapağı kayması tedavisi için egzersizler de önemli yere sahiptir. Vastus Medialis Güçlendirme: Diz kapağı kayması tedavileri arasında en iyi sonuç verebilecek olan yöntem oluyor. Bu tedavi diz kapağını troklea oluğuna çekiyor ve bu da kaymayı azaltıyor.

Diğer tedavi seçeneklerinin sonuç vermediği ve şiddetli belirtilere sebep olan diz kapağı kayması ameliyatı yapılması gerekiyor. 

Diz kapağı kayması nasıl önlenir? 

- Fazla kilolardan kurtulmak

- Dizleri bükmeden oturmak

- Oturarak çalışanların sık sık kalkıp hareket etmesi

- Otururken bacak bacak üzerine atmamak

- Egzersiz veya spor yaparken uygun teknikleri kullanmak

Diz kapağı kayması için hangi bölüme gidilir?

Diz kapağı kayması için Ortopedi ve Travmatoloji bölümüne gidilmesi gerekiyor.