Yanıklarda ilk müdahale önemli..

Herhangi bir ısıya , kimyasal maddeye maruz kalma sonucu oluşan doku bozulması yanık olarak karşımıza çıkıyor.

Yanıklar ev ortamında sıcak su, sıcak yağ, sıcak süt veya buhar teması sonucu oluşabiliyor. Sıcak katı maddelerle temas, kimyasal maddelerle temas, elektrik akımı etkisi ya da radyasyon da yanıkta önemli rol oynuyor. 

Yanık dereceleri nasıl sıralanır?

Yanık derecelendirilmesi, yanığın derideki hasarına göre yapılıyor. Yanıklar ne kadar derin olurlarsa iyileşmeleri de o kadar zor oluyor. Tedavi sonrası kalan yanık izleri yanık derecesine göre değişiklik gösteriyor. Yanıklar 1,2,3 ve 4. derece olmak üzere derecelendiriliyor.

Birinci derece yanıklar: Bu tür yanıklarda derinin bütünlüğü bozulmuyor. Deride hafif bir kızarıklık ve ödem meydana geliyor. Bu yanıklar güneş yanıklarındaki etkiye sahip oluyor ve belirli bir sürede iyileşiyor.

İkinci derece yanıklar: Bu yanıklarda ise deride su toplanması ve kabarcıklar meydana geliyor. Ağrılı bir durum oluyor ancak derinin kendini yenilemesi sonucu iyileşiyor.

Üçüncü derece yanıklar: Bu tür yanıklarda ise derinin tüm tabakaları etkileniyor. Damar, kas ve sinirler üzerinde de etkili oluyor. Üçüncü derece yanıklarda sinirlerin büyük bölümü hasar gördüğü için kişi ağrıyı fazla hissetmiyor.

Dördüncü derece yanıklar: Bu son aşama yanıklar olarak ifade ediliyor. Yanığın kemiğe kadar ulaştığı deri bütünlüğünün tamamen bozulduğu yanıklar oluyor.

Yanıklarda ilk müdahale nasıl olmalı?

-Paniğe engel olunması ve kişinin koşmasını engellenmesi gerekiyor.

-Hasta veya yaralının battaniye veya bir örtü ile sarılması gerekiyor.

-Yanık bölgeye en az 20 dakika ılık su tutuluyor. (bölge çok büyükse önerilmez.)

-Ödem oluşma ihtimali göz önünde bulundurularak yüzük, saat, bileklik çıkartılması gerekiyor.

-Deri kaldırılmadan yanan yerdeki giysiler çıkartılıyor veya kesiliyor.

-İlaç ya da yanık merhemi sürülmemesi gerekiyor.

-Su toplamış yerler kesinlikle patlatılmıyor.

-Yanığın üzeri temiz, nemli bir bez ile örtülüyor.

-Tıbbi yardım istenmesi gerekiyor.

-Eğer yanık genişse ve sağlık kuruluşu uzaksa, hasta/yaralı kusmuyor ve bilinci yerinde ise sıvı takviyesi yapılıyor. ( 1 litre su, 1 çay kaşığı karbonat veya maden suyu)

Yanık tedavisi nasıl yapılır?

Hastanın yaşadığı yanma durumuna göre tedavi uygulanıyor.1. Derece denilen hafif ölçekli yanıklarda ağrıyı kesen merhemler kullanılıyor ve hasta ayakta tedavi edilebiliyor. 

2. ve 3. Derece yanıklar da ise açık veya kapalı pansuman yapılıyor. Özel bölge yanıklarında deri grefti denilen vücudun başka bir bölümünden deri parçası alınarak bir nevi yama dediğimiz işlem uygulanıyor. Fakat yanık tedavileri estetik cerrahisinde en zor tedavi yöntemlerinden oluyor. 

Aynı zamanda bir diğer yöntem olan silikon şilt tedavisi de yara ve yanık izlerinin silikleştirilmesin de uygulanıyor. Yanık bölge sıkıca sarılıp uzun süre kullanılması gerekir. Mutlaka uzman hekimler tarafından yapılması gerekiyor. Yanık tedavilerinde önemli olan başka bir konu ise hastanın erken tedaviye başlaması oluyor. Bu şekilde yanık tedavisindeki süreç değişiyor.

Yanık izleri tamamen geçer mi?

Özel bölge yanıkları olarak ifade edilen el, yüz, boyun, kol, genital bölge yanmalarında bir cerrah için söz konusu iz kalması durumu olmuyor. Önemli olan bu bölgelerdeki işlevsel durumun devamlılığını sağlamak. 3. derece yanıklar olarak adlandırılan derin yanıklarda deri komple değiştirilse bile izleri tamamen yok etmek mümkün olmuyor. Ancak azaltılabiliyor ve yapılabilecek en iyi tedavi hasta için uygulanıyor.