Erken teşhis her hastalıkta olduğu gibi şarbon hastalığında da önem taşıyor..

Bakteriyel bir enfeksiyon hastalığı olan şarbon, ot yiyen hayvanlarla temasta bulunulması halinde ortaya çıkıyor ve ölümle sonuçlanabiliyor.  Anthracis basili bakterisinin yol açtığı bu hastalık  keçi, koyun, sığır, at ve geyik de dahil olmak üzere evcil ve vahşi hayvanlarda görülüyor.

Çoğunlukla hayvancılıkla uğraşan kişiler, köylerin dışında veterinerlik merkezlerindeki çalışanlar, deri işletmeleri, yüncülük gibi alanlarda çalışan insanlar şarbon hastalığına yakalanıyor.

Şarbon hastalığı nasıl bulaşır?

Şarbonlu hayvanlarla doğrudan temas ya da dolaylı olarak temas edilmesiyle , şarbonlu hayvanların etinin yenilmesi, hayvanın kesilmesi sırasında temas edilmesiyle, hastalığın görüldüğü ülkeden hayvan ve hayvan ürünlerini ithal edilmesiyle bulaşabiliyor. Aynı zamanda laboratuvar çalışmaları sonucu dikkat edilmezse, şarbon mikrobu bu şekilde de geçebiliyor.İnsandan insana bulaşmıyor. 

Şarbon hastalığı belirtileri nelerdir?

Şarbon hastalığının belirtileri şarbon türlerine göre değişiklik gösteriyor. Akciğer şarbonu , deri şarbonu ve bağırsak şarbonu olmak üzere 3 tür şarbon hastalığı bulunuyor. Deri şarbonu bakteri derideki sıyrıktan vücuda girerek ağrı, sızı ve kabartı oluşturuyor.

Akciğer şarbonu ise şarbon bakterilerinin solunum yoluyla alınmasından sonra soğuk algınlığına gibi kendini gösteriyor. Ateş, bitkinlik, yorgunluk ve solunum güçlüğü gibi belirtiler veriyor.

Bağırsak şarbonu da hasta hayvan etlerinin yenmesi sonucu bağırsak sisteminde iltihabıyla meydana geliyor. Bunun sonucunda mide bulantısı, iştah kaybı, karın ağrısı, kusma ve kanlı ishal gibi belirtiler doğuruyor ve ölümlere neden olabiliyor.  Özellikle az pişmiş etlerde bağırsak şarbonu risk oranı oldukça yüksektir. Ancak 120 derecenin üzerinde pişen etlerden geçemez. 

Şarbon hastalığı tanısı nasıl konur?

Erken teşhis her hastalıkta olduğu gibi şarbon hastalığında da önem taşıyor. Yukarıdaki belirtiler görüldüğünde bir hekime acil başvurmak gerekiyor. Fiziksel muayene ve bazı testlerle şarbon tanısı konuluyor.

Şarbon hastalığı nasıl tedavi edilir?

Şarbonun tedavisinde etkili antibiyotikler kullanılıyor. Antibiyotik tedavi süresi de yapılan testler sonucu bakterinin hala vücutta olup olmamasına göre değişiyor. Tedavinin başarılı olabilmesi için mümkün olan en kısa sürede tedaviye başlamak gerekiyor.

Deri şarbonu rahatsızlığı olan hastalarda ise, yaraların olduğu bölgeye pansuman yapılıyor. Bu rahatsızlık için herhangi bir cerrahi operasyona ihtiyaç duyulmuyor.

Şarbon aşısı nedir nasıl yapılır?

Şarbona karşı en etkin korunma yöntemi aşı oluyor. Başlangıçta 15 günde bir 3 doz, devamında 6 ayda bir 3 doz, sonrasında yılda 1 doz şeklinde uygulanıyor.  Ancak bu aşı şuan laboratuvar personelleri, askeri yetkililer ve tıbbi tehdit altında bulunanlar tarafından kullanılıyor.

Şarbon hastalığından korunma yolları nelerdir?

- Şarbonlu olan hayvanlar asla kesilmemeli ve yenmemeli

- Hasta hayvanların temas ettiği yemler, gübreler gibi bulaşık materyaller yakılarak ortadan kaldırılmalı

- Hasta hayvanların kaldıkları yerler ve taşındıkları nakil vasıtaları temizlenmeli ve dezenfekte edilmeli

- Şarbon hastalığı açısından risk bulunan bölgelerde, hayvanlar şarbona karşı aşılattırılmalı