Anaflaktik şokta alerjenle karşılaşmayı takip eden ilk iki saatte belirtileri baş gösteriyor...

Vücuda giren yabancı maddelere karşı gelişen, hayatı tehdit eden alerjik reaksiyona Anaflaktik şok diğer adıyla anaflaksi adı veriliyor. Örneğin belirli besinlere böyle bir etkiye yol açabiliyor.

Anaflaksi, kan ve dokulardan histamin gibi kimyasal maddelerin aniden salgılanmasıyla meydana geliyor. Çok ciddi vakalarda hasta şoka giriyor ve eğer müdahale hemen yapılmazsa hastanın ölümü ile sonuçlanabiliyor.

Anafilaktik şok her yaş grubunda görülüyor ancak erişkinlerde ve kadınlarda daha sık rastlanıyor. Dünya genelindeki insanların ortalama yüzde 0,05 veya 2’si yaşamlarının bir döneminde anafilaksi yaşıyor. 

Anaflaktik şok belirtileri nelerdir?

Anaflaktik şokta alerjenle karşılaşmayı takip eden ilk iki saatte, özellikle 5-30 dakikada kendini belli ediyor. Belirtiler ne kadar erken başlarsa atak da o kadar şiddetli oluyor. 

- Baş ağrısı

- Baygınlık hissi, 

- Baş dönmesi

- Ölüm korkusu

- Kurdeşen

- Kaşıntı

- Bütün vücutta veya göz etrafında şişme

- Sıcak basması

- Burunda akıntı, kaşıntı

- Nefes darlığı

- Öksürük

- Dilde tat değişikliği 

- Tansiyon düşüklüğü

- Çarpıntı

- Kusma 

- İshal 

Anaflaktik şok nedenleri nelerdir?

- Arı sokması

- Yer fıstığı, ceviz, inek sütü, yumurta, soya, çilek, mango, domates, buğday, balık ve kabuklu deniz ürünleri gibi besinler

- Çeşitli ilaçlar 

- Polenler ve diğer solunum yolu ile alınan alerjenler 

- Böcek zehirleri

- Egzersiz öncesi ilaç alımı 

- Çeşitli antibiyotikler ve iğneler

- Kist hidatik sıvısı

- Doğal lateks (kauçuk)

Anaflaktik şok nasıl teşhis edilir?

Anaflaktik şok  belirtilerine bakılarak teşhis ediliyor. Geçmişte çeşitli alerjik reaksiyonyaşayan kişilerin anaflaktik şok yaşama riski daha yüksek olan kişiler oluyor.

IgE aracılığıyla anaflaksiye sebep olan etkeni saptamak için deri testleri ve alerjene spesifik IgE ölçümü ile bu etken kesinleştiriliyor. İn vivo deri testleri, in vitro deri testlerine oranla daha duyarlı oluyor. Anaflaksi teşhisinde benzer hastalıkların ayırt edilmesi önemli oluyor. 

Anaflaktik şok nasıl tedavi edilir?

Anafilaksi tedavisinde kullanılan en önemli ilaç epinefrin oluyor. Kullanılmaz ya da tedavi geç kalırsa anafilaksi ölüme yol açabiliyor. Daha önce anaflaksi yaşamış insanlar gittikleri her yerde yanlarında sürekli olarak otoenjektörleri bulundurmaları gerekiyor. Ve alerji tedavisinde kullanılan antihistaminik ilaçları tedbir amaçlı yanında bulundurması gerekiyor.

Anafilaktik şok geçiren kişilere nasıl müdahale edilir?

Anafilaktik şok geçiren kişiyle karşılaşıldığında hastayı en yakın sağlık kuruluşuna ulaştırmak gerekiyor. Beyin ve kalp gibi organlara daha fazla kan gitmesi adına hastayı sırt üstü yatırıp, ayaklarını yüksek bir yere kaldırarak uzanmasını sağlanıyor.