Koroner Arter Hastalığı Nedir?
Koroner arter hastalığı, kalbi besleyen, kalbe kanı taşıyan kalp damarlarının hastalığına denmektedir. Damar duvarının sertleşerek, damarda daralma yaratıp damar tıkanması şeklinde görülür. Damarın tıkanarak tamamen kapanması kalp krizi riskine neden olmaktadır.
Koroner arter hastalığında en büyük belirtilerden biri göğüs ağrısıdır. Göğüs ağrısı yaşayan kişilerin, bunu göz ardı etmemesi ve doktora muayene olması faydalıdır. Böylece damar tıkanıklığı erken fark edilerek, tedaviye başlanabilir.
Daha çok 45 yaş üstünde görülen hastalıkta yüksek tansiyon, diyabet, genetik yatkınlık, obezite, hareketsiz yaşam stili, kan yağ değerlerindeki dengesizlik, sigara tiryakiliği gibi etkenlerle risk artmaktadır.
İlerleyici özellikte olan koroner arter hastalığı kronik bir hastalıktır. Tedavide öncelikli amaç, hastaya risk yaratan durumun ortadan kaldırılmasıdır. Hasta yaşam şeklinde ve beslenme alışkanlığına dikkat etmelidir. Kalıtsal etkinin de görüldüğü hastalıkta, ailede daha önce bu hastalığı yaşamış kişiler varsa risk artmaktadır.
Koroner damarlarda pıhtıdan kaynaklı tıkanma görüldüğünde, kalbin beslenememesinden dolayı tıpta miyokard denilen yani kalp kasında doku kaybı başlar. Kalbin pompalanma işlevini bozan bu doku ölümünde, kan pompalanamaz ve hastanın yaşamı tehlikeye girer. Bu tip durumlarda hastada göğüs ağrısına benzeyen ancak daha şiddetli ve daha uzun süren ağrılar hissedilir.
Koroner arter hastalığında, uzun bir süreçte damar damaralması olabileceği gibi, aniden tıkanma neticesine kalp kası doku ölümü de gerçekleşebilir. Hastalığın seyri değişebilmektedir. Kalp krizi ile ani gelişen hastalıklarda hastanın hayati riski yüksektir.
Koroner arter hastalarının damarlarında sertleşme söz konusu olduğunda tutulum yarattığı organa bağlı olarak kalp krizi, inme/felç, körlük, böbrek yetmezliği gibi başka hastalıklar da meydana gelebilmektedir.
Koroner Arter Hastalığı Belirtileri
- Göğüs sıkışması
- Göğüs ağrısı
- Nefes alırken göğüste zorlanma
- Halsizlik
- Özellikle göğüste, sonra kollar, sırt, boyuna geçen ağrı
- Hazımsızlık, sürekli geğirme
- Baş dönmesi
- Huzursuzluk hissi
- Kuru öksürük
Kalp Damar Sağlığı İçin Nelere Dikkat Edilmelidir?
- Rutin doktor kontrolü yapılmalıdır.
- Sigaradan uzak durulmalıdır.
- Düzenli egzersiz önerilir.
- Aşırı yağlı ve tuzlu yemeklerden kaçınılmalıdır.
- Diyabet, yüksek tansiyon gibi hastalıklar varsa ilaçları düzenli kullanılmalıdır.
Koroner Arter Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?
Kalp damar hastalığında tanı koyabilmek için EKG, Ekokardiyografi, Eforlu EKG, Koroner Anjiyografi ve Sintigrafi gibi görüntüleme ve tanı yöntemleri uygulanır.
EKG; Kalbin grafik olarak ritmini, frekansını, faaliyetlerini kaydeder.
Eforlu EKG; Koşu bandında egzersiz yaparken, kalp faaliyetlerinin grafik olarak kaydedilmesidir.
Ekokardiyografi; Kalbin ultrasonik ses dalgaları ile işlevlerinin görüntülenmesidir.
Sintigrafi; Hastaya damardan ya da ağızdan radyoaktif madde vererek, özel yöntemlerle görüntüleme yapılır.
Koroner Anjiyografi; Kalbi besleyen damarlara boyalı sıvı verilmesi ile belirgin hale getirerek, röntgen ışınları ile görüntüleme yöntemidir.
Koroner Arter Hastalığı Tedavi Yöntemleri
Medikal tedavi, by-pass ameliyatı, anjiyoplasti ve stent uygulamalarından uykun görülen yapılır. Anjiyoplasti tedavi yönteminde balonla damarlar açılır. Bypass ameliyatı ile tıkalı damara alternatif yeni bir yol açılarak kalbin beslenmesi sağlanır. Hastanın tedavisi bir ömür sürmektedir. Ameliyat sonrasında da doktorun önerdiği ilaç kullanımına ve önerilere uygun şekilde davranmalıdır. Şeker hastası olanlarda, en az üç damarda daralma olanlarda cerrahi müdahale kesindir.
Medikal Tedavi; Hekimin önerdiği anın pıhtılaşmasını önleyen, kanı sulandıran ilaçlar, dil altı damar genişleten ilaçlar kullanılır. Genellikle ACE inhibitörleri, nitratlar, kalsiyum kanal blokerleri, beta blokerleri, asprin, klopidogrel ilaçlar kullanılmaktadır.
Balon Tedavisi; Koroner anjiyografi de denilen bu tedavi yönteminde hastaya lokal anestezi uygulanır. Tel yardımıyla kol ya da bacak damarından girilerek, koroner damarlara ulaşılır. Kalbi besleyen koroner damarlar içerisinde baloncuk şişirerek, damar genişletilir. Eğer hastanın durumuna göre gerekirse, damar duvarına genişlemesini sağlayan stent uygulaması yapılabilir.
Bypass Ameliyatı; Bacaktaki toplardamarı alarak veya göğüs kemiği bölgesindeki atardamarlarla, kalbi besleyemeyen tıkalı damarların arasında köprü oluşturarak kanın taşınması sağlanır.
Koroner Arter Hastalığı İçin Hangi Bölüme Gidilir?
Koroner Arter hastalığında Kalp Damar Cerrahisi bölümüne gidilir.