Nash hastalığı belirti vermeden hızlı ilerlediği için siroza dönüşerek ölümlere yol açabiliyor..
Non-Alkolik SteatoHepatit kelimelerinin baş harflerinin bir arada kullanılmasıyla NASH adını alan hastalık, karaciğer yağlanmasının iltihap ile birlikte ortaya çıkması olarak ifade ediliyor.
Alkol kullanmayan veya çok az kullanan kişilerin karaciğerinde normalden fazla yağ birikmesiyle meydana geliyor. Belirli bir miktarın üzerinde alkol kullanan kişilerde de görülen yağlı karaciğer hastalığından ayırmak için başına ‘non-alkolik’ ibaresi kullanılıyor.
Sinsi ilerleyen bir hastalık olarak tanımlanan nash hastalığı yaklaşık her 20 kişiden birinde görülüyor. Her yaşta rastlanabilen bu hastalık özellikle 40-60 yaş aralığındaki kadınları etkisi altına alıyor.
Nash hastalığının belirtileri nelerdir?
Nash hastalığı çoğunlukla siroz oluşumuna kadar belirti vermiyor. Çok nadir halsizlik, karnın sağ üstünde huzursuzluk ,iyi hissetmeme, dolgunluk veya hafif bir ağrıya neden olabiliyor.
Sirozun ileri evrelerinde karında sıvı toplanması sebebiyle şişlik, dalakta büyümeler, avuç içlerinde kızarıklık, erkeklerin göğüs kıllarında dökülme ve meme büyümesi gibi belirtiler görülebiliyor.
Nash hastalığının nedenleri nelerdir?
Nash hastalığının kesin nedeni bilinmemekle birlikte hipertansiyon olması, şeker hastalığı, şişmanlık, yağlı beslenme, hareketsiz yaşam , kan yağlarının yüksek olması, iyi kolesterolün düşük olması ve bel çevresinin geniş olması gibi faktörler hastalığın oluşmasına zemin hazırlıyor.
Nash hastalığı hangi hastalıklara neden oluyor?
- Siroz
- Kalp krizi
- İnme
- Kolon kanseri
- Mide kanseri
- Meme kanseri
- Pankreas kanseri
Nash hastalığı nasıl teşhis edilir?
Nash hastalığının belirti vermemesi hastalığın önemsenmemesine yol açıyor ve teşhisi zorlaşıyor. Nash teşhisi genelde rutin laboratuar tetkikleri sırasında karaciğer enzimlerinde yükseklikle birlikte radyolojik olarak karaciğer yağlanmasının gösterilmesiyle ortaya çıkıyor.
Hastalığın teşhisi için hastalarda öncelikle diğer karaciğer hastalıklarının dışlanması gerektiğinden ilave testler de istenebiliyor ve Nash hastalığı teşhisini doğrulayacak en hassas test ise karaciğer biyopsisi oluyor.
Hastanına alkol kullanımı ve başka risk faktörleri değerlendiriliyor ve diğer karaciğer hastalıklarıyla ilgili bilgiler de teyit ediliyor. Hastaların muayenesinde genellikle karaciğer normal büyüklükte iken bazı hastalarda büyümüş olabiliyor.
Ultrasonografi, tomografi ve MRI karaciğerde yağ birikimini ortaya konuyor. Fakat bu yöntemler iltihabi aktivite veya fibroz gelişimini gösteremeyeceği için saf yağlanmayla Nash ayırımında yararlı olmuyor. Bu yüzden görüntüleme ve kan testleri ile nash teşhisi konmakla beraber nash hastalığında kesin teşhis karaciğer biyopsisiyle oluyor.
Nash hastalığı nasıl tedavi edilir?
Nash hastalığı için doktorlar tarafından onaylanmış bir tedavi bulunmuyor ancak nash hastaları için gelecek yıllarda tedavilerin geliştirilmesi yönünde çalışmalar yapılıyor.
Nash hastalığında kilo kaybı ve fiziksel aktivite şu ana kadar etkisi kanıtlanmış en iyi tedavi yöntemleri olarak gösteriliyor.Ancak kilo verme işlemi kademeli olması gerekiyor çünkü daha hızlı kilo kaybı da yağlanmaya neden olabiliyor. Kilo kaybı ve fiziksel aktivite ileşişmanlık, tip 2 şeker hastalığı, hipertansiyon, hiperlipidemi, insülin direnci kontrolü kolaylaşıyor.
Nash hastaları nelere dikkat etmeli?
- Alkol tüketimini azaltmak
- Fruktoz içeren meşrubatlardan (kola, fanta, gazozlar vb), hazır meyve sularından uzak durmak
- Yağ tüketimini azaltmak
- Hazır godalardan uzak durmak
- Bol su içmek
- Dengeli beslenip, porsiyonları küçültmek
- Egzersiz yapmak
- İşlenmiş et (sucuk, salam gibi) ve hazır paketli yiyeceklerden mümkün olduğunca uzak durmak
- Badem, ceviz, meyve gibi sağlıklı atıştırmalıklar yapmak
Nash hastalığı için hangi bölüme gidilir?
Nash hastalığı için Gastroenteroloji bölümüne gitmek gerekiyor.