Özellikle 40 yaşından sonra şah damarı tıkanıklığı daha çok görülüyor..
Boynun her iki yanında bulunan ve beyne kan götüren iki önemli atardamarlara, şah damarı diğer adıyla karotis deniyor. Beyin için gerekli olan kanın çok önemli bir kısmı şah damarları yoluyla taşınıyor. Bu damar bazı nedenlerden dolayı tıkanabiliyor.
Şah damarı tıkanıklığı oldukça sinsi bir şekilde oluşuyor ve ortaya çıkışı da ani oluyor. Bu rahatsızlık özellikle 40 yaşından sonra daha çok görülüyor.
Şah damarında yaşanmaya başlayan darlık zamanla yerini damar tıkanıklığına bırakıyor. Damar sertleşmesi damarın daralmasının temel nedeni oluyor. Damar tıkanıklığı bir darbeden kaynaklanacağı gibi bazı hastalıklara bağlı olarak da gelişebiliyor.
Şah damarı tıkanıklığı belirtileri nelerdir?
- Baş dönmesi
- Ani baş ağrısı
- Yüz, kol veya bacaklarda zayıflık veya hissizlik
- Bir veya iki gözde ani görme problemleri
- Konuşmada bozukluk ve anlamakta güçlük
- Bilinç kaybı
- Yüz yarısında felç
- Karakterin değişmesi
- Uyku aknesi
Şah damarı tıkanıklığının nedenleri nelerdir? Şah damarı tıkanıklığı neden olur?
- Yüksek kan basıncı
- Tütün ve tütüm ürünleri kullanmak
- İleri yaş ve erkek cinsiyet
- Ailede damar sertliği olması
- Kolesterol yüksekliği
- Obezite
- Şeker hastalığı
- Hareketsiz yaşam şekli
- Hipertansiyon
- Hayvansal yağların fazla tüketilmesi
- Kalp hastalıkları
- Glomus tümörü
- Homosistin yüksekliği
Şah damarı tıkanıklığı nasıl teşhis edilir?
Şah damarı tıkanıklığı belirtileri ve şüphesi olan hastalarda teşhis için yapılması gereken ilk test, boyun damarlarına yönelik bir Doppler ultrasonografi incelemesi oluyor. Doppler Ultrasonografi’de şah damarı darlığı veya tıkanıklığı saptanan hastalarda tedavi planlaması için Manyetik Resonans Anjiografi (MRA), Bilgisayarlı Tomografi Anijografi (BTA) veya kateter anjiografisi (DSA) yapılması gerekebiliyor.
Şah damarı tıkanıklığı nasıl tedavi edilir?
İlerlemiş ve kritik düzeye gelmiş olan şah damarı tıkanıklığı durumlarında cerrahi ile damarın açılması gerekebiliyor. Fakat bu konudaki araştırmalara göre, kritik düzeyin oldukça yüksek bir eşiğe sahip olduğu belirleniyor. Diğer bir ifadeyle, önceleri gerçekleştirilen tedavilerin tam tersi, şah damarı tıkanıklığı ciddi seviyede değilse, hastaların ilaçlarla ameliyatsız bir şekilde tedavisi gerçekleştirilmeye çalışılıyor.
Şah damarı tıkanıklığının durumuna bağlı olarak cerrahi müdahaleye gerek olmaksızın ilaç tedavileri tavsiye ediliyor. Bunun için genellikle kolesterol düşürücüler ve kan sulandırıcılar olmak üzere iki türlü ilaç veriliyor.
Kolesterol düşürücüler damarların çeperinde plak oluşumunu yavaşlatıyor ve daralmaya engel oluyor. Kan sulandırıcılar ise damar içerisinde kanın pıhtı atıp felce yol açma riskini düşürüyor.Hastanın tansiyon değerlerine ve şeker gibi hastalıklarına bağlı bazı ikincil tedavi ve ilaçların kullanılması da gerekebiliyor.
Yaşam tarzındaki değişiklikler şah damarı tıkanıklığı olan kişiler için önemli oluyor. Her birey damar hasarını ortadan kaldırması ve kolesterolüne dikkat etmesi gerekiyor. Yoksa felç geçirme riski oldukça yükseliyor.
Sigara içiliyorsa, kesinlikle bırakılması gerekiyor. Düzenli egzersizler yapılması ve fazlalık kiloların verilmesi öneriliyor. Yüksek kolesterollü gıdalar tüketilmesi ve mutlaka diyet düzenlemesi yapılması gerekiyor.
Şah damarı tıkanıklığı için hangi bölüme gidilir?
Şah damarı tıkanıklığı için Kalp ve Damar Cerrahisi bölümüne gitmek gerekiyor.