Serebral Palsi (Beyin Felci) Nedir?
Serebral Palsi, insanın beyin dokusunda kalıcı olan bir hasardır. Bu hasar, hamilelikte, doğum sırasında ya da yenidoğan döneminde olur. Beyindeki hasar düzelmez ama ileri de gitmez.Hasarın beyinde nerede olduğuna bağlı olarak çocuklarda bir takım sorunlar çıkar.
Serebral Palsi Neden Olur?
Hamilelikte sırasındaki nedenleri, annede görülen enfeksiyonların çocuğun beyin dokusuna ulaşmasıdır. Bebek anne rahmindeyken gelişen damar tıkanmaları ya da beyin kanamalarıdır.
Doğum sırasında bebeğin yeteri kadar oksijen alamaması sebebiyle ortaya çıkar. Mor doğmuş, kordon dolanmış, doğar doğmaz ağlayamayan bebeklerin beyin dokularına oksijen gitmez ve hasar kalır.
Doğum sonrası yenidoğanda ise sıklıkla bebeğin geçirdiği enfeksiyonlar sebebiyle meydana gelir. En önemlisi menenjittir.
Serebral Palsi Nedenleri;
- Hamilelikte yetersiz beslenme
- Anne karnında yaşanan enfeksiyonlar
- Düşük doğum ağırlığı
- Hamilelikte alkol ve ilaç kullanımı
- Göbek kordonunda sorun olması ve plasentanın erken ayrılması
- Bebekte ileri seviyede görülen sarılık,
- Menenjit,
- Anne-bebek kan uyuşmazlığı
- Erken doğum
- İnme
- Boğulma
- Kafa travması
- Çoğul gebelikler
Serebral Palsi Belirtileri Ne Zaman Ortaya Çıkar?
Beyinde oluşmuş bir hasar nedeniyle gelişen Serebral Palsi, erken dönemde ilgili anne baba tarafından farkedilebilir. Serebral Palsi'de çocuğun davranışlarından bu anlaşılır.
1- Hipotoni
Hipotoni yani aşırı gevşeklik durumu. Yenidoğan bebeği bıraktığınızda kol ve bacak hareketlerinin sınırlı ve pelte halinde olması bir belirtidir.
2- Spastisite
Kas kıvamında sertlik olur. Çocuğun hareketleri yine kısıtlanır. Beyin dokusu uzuvlara istediği yumuşaklıkta hareketleri yaptıramamaktadır. Genelde 4-5 aylıkken farkedilir.
Bir bebek 3 ayın sonunda başını iyi kontrol edebilmeli, 5-6 aylık bebek destekli,7-8 aylık bebek desteksis oturabiliyor olmalıdır. Bu gibi şüpheler oluşmuşsa, bebeğin gelişme evrelerinde sorun olması ihtimali üzerine durulmalıdır.
Serebral Palsi tedavisi hangi yaşta başlamalıdır?
Erken tanı konup, olabildiğince erken başlanması gerekmektedir. Özellikle yenidoğan döneminde ciddi risk altında olan bebekleri küvez içinde dahi rehabilitasyon çalışması yapılabiliyor.
Serebral Palsi'de aylara göre belirtiler;
0-1 Ay arası;
Sürekli uykulu ve şuursuz olma,
Emme bozukluğu
Aşırı kusma
Havaleler
Çevreden gelen uyarılara tepki vermeme
2 Aylık;
Kaslarda normal olmayan kasılmalar
3 Aylık;
İfadesiz yüz
Gözbebeğinde düzensiz titreme
Bebeğin sırtüstü bırakıldığında baş ve topukların yay gibi durması
4 Aylık;
El kullanma becerisinde gerilik
Başını tutamama
Tekme atarken iki bacağını aniden itmesi
Otururken bacakların birbirini çaprazlaması
10 Aylık;
İsmini söyleyince cevap vermemesi
Bacakları sürükleyerek emeklemek
Normalin üstünde salya akıtması
Yemeğini ağzına götürememesi
Tutunarak ayağı kalkma becerisi olmayışı
Ayağı kalkarken bacakları çaprazlaması
Serebral Palsi erken tanı niçin çok önemlidir?
Henüz büyüyen ve gelişen bebekte eğer Serebral Palsi nedeniyle belli hücreler ölmüşse, onun çevresinde yaşayan hücrelere, ölmüş hücrelerin görevi öğretilir. Bu ancak çok erken fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları başlarsa gerçekleşecek bir uygulamadır. Bu yüzden Serebral Palsi çocuklarda vakit kaybetmeden rehabilitasyon çalışması başlamalıdır.
Serebral Palsi teşhisinde yapılan tesler nelerdir?
- Nörolojik muayene,
- Röntgen,
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRG),
- Bilgisayarlı tomografi taraması (BT),
- Besleme çalışmaları,
- Kan testleri,
- Elektroansefalogram (EEG),
- Yürüyüş incelemeleri,
- Metabolik testler,
- Genetik çalışmalar.
Serebral Palsi için hangi bölüme gidilir?
Serebral Palsi (Beyin Felci) hastalığı için bir çocuk nöroloji bölümüne gidilmesi gerekir.