Disleksi Nedir?
Özel Öğrenme Güçlüğü olarak tanımlanan Disleksi, çocukların okuma, yazma, matematik gibi akademik konularda, öğrenme zorluğudur. Disleksi olan bireyin, zekası normal veya üstünde olmasına rağmen, yaşıtlarına göre geç okuyup, yazma durumu yaşanabilir.
Dislekside yanlış algılar nelerdir?
Akademik becerilerde zorluk yaşayan bireylerde bu zeka geriliği anlamında kesinlikle gelmemektedir. Disleksi, yeterli eğitimi alan, duygusal ya da fiziksel hiç bir bozukluğu olmayan, sosyal çevresine uyum sağlayan, zeka düzeyi normal olan çocuklarda da ortaya çıkar. Tıbbi bir tedavisi ve ilacı olmayan Disleksi, bir hastalık ya da zihinsel bir engel değildir.
Disleksi, okul öncesi dönemde belirtiler verir ancak ilköğretim yıllarında yaşanan zorlukla beraber netlik kazanır. Çocukların öğrenim hayatını zorlaştıran Disleksi ile görülen başka sorunlar da vardır.
Geç farkedilen disleksi durumunda, çocuk eğitim hayatında yaşadığı zorluklardan dolayı, okula gitmeyi istememe gibi eğilimler gösterir. Okulda kendisini yetersiz hisseden çocuk, başarılı olma motivasyonunu kaybeder.
1. Diskalkuli (Matematik Bozukluğu)
Algılama, dikkat, kavrama, sıralama, miktar-oran, neden-sonuç ilişkilerinde güçlük çekilir. Kişi, matematik becerilerinde öğrenme güçlüğü yaşar.
- Yer, yön duygusunda güçlük
- Rakamları yazarken ve okurken karıştırma
- Küçük rakamları sıralı saymadan söylemekte güçlük
- Rakamları yazarken yazılış yönünü karıştırma
- Zamanı anlatmada güçlük
- Mevsim, hafta, güb gibi kavramları öğrenmede zorluk
- Genel matematik kavramlarını anlayamama
2. Disgrafi ( Yazılı Anlatım Bozukluğu)
Yazılı anlatım bozukluğu olan Disgrafi, yaşıtlara göre yazılan yazı düzensiz ve yavaştır. Birey yaşıtlarına göre daha fazla hüçlük çektiği için daha çok yorgunluk hissi yaşar.
- Harf ve kelimelerde özen göstermeden hizalama yapma,
- Şekil ve yazıda kopya etme yavaşlığı
- Yazı yazarken duruş konumlandırmada güçlük
- Yazım yönleri ters olan ve tamamlanmamış harfler
- Kalem tutuşu nedeniyle çabuk parmak yorulması
- Kompozisyon, klasik sınav gibi yazılı anlatım noktalarında zorlanma
- Üç boyut algılama zorluğu
3. Dispraksi (Hareket Armonisinde Zorluk)
Dispraksi, günlük aktiviteleri belli bir hareket armonisi içerisinde yapamama, el-göz-davranış koordinasyonunu sağlayamama gibi durumlar ortaya çıkarır.
- Sağ-sol karıştırma
- Bağcık bağlama, gömlek ilikleme gibi işleri yapamama
- Grafik ve şekil hazırlamada güçlük çekme
- Yapboz, maket gibi konularda yetersiz olma
- Yüzme, bisiklete binme, seksek gibi denge gerektiren durumlarda zorlanma
- Daha küçük yaşlardaki çocuklarda, oturma, emekleme, yürümede zorluk
Disleksi Belirtileri nelerdir?
1. Okunuşu birbirine benzeyen kelimeleri karıştırma
2. Hafıza zayıflığı
3. Harfleri, kelimeleri, sesleri öğrenmede zorluk
4. Boyama ve kopyalamada zayıflık
5. Okumada hecelerken seslerin ve harflerin sıralamasında
6. Harf sırasını ters algılama
7. Yazım yanlışları
8. Okuma yaparken satır atlamada zorlanma
9. Az kullanılan kelimeleri okurken veya söylerken zorlanma
10. Alfabeyi öğrenme güçlüğü
Disleksi Neden Olur?
Genetik bir durum olabilen Dislekside, daha önce yapılan çalışmalarda beynin normalden daha farklı yapısal özellikleri saptanmıştır. Konjenital faktörler, beyin hasarı, prenetal hasar, prenetal zorluklar gibi, çocuğun anne karnındaki sürecinde ya da doğum esnasındaki faktörlerin etkileyebileceği düşünülüyor.
Disleksi Tedavisi Nasıl Olur?
Bir hastalık olmadığı için tıbbi bir tedavisi de söz konusu değildir. Disleksinin azaltılabilmesi için, çocuğa özel eğitim yoluyla yardımcı olunabilir. Erken harekete geçmek önemlidir.
Disleksinin İki Alt Tipi;
- Perseptüel - P Tipi; Okuması yavaşsa, okuma esnasında tekrarlama ve duraklama gibi sorunlar yaşanıyorsa algısal disleksidir.
- Linguistik - L Tipi; Okuma hızlı fakat hece ve kelime atlama sorunları yaşanıyorsa dilsel disleksidir.
Disleksi için hangi bölüme gidilir?
Disleksi yani Özel Öğrenme Güçlüğü gibi durumlarda Pegagoji bölümüne ya da özel eğitim merkezlerine başvurulabilir.