Raynaud Fenomeni (Sendromu) Nedir?
Raynaud Fenomeni ya da Raynaud Sendromu, küçük atardamarların bulunduğu özellikle eller ve ayak parmaklarında görülen kan dolaşımının bozulduğu tıkayıcı nitelikte olmayan bir damarsal problemdir. İlk kez 1862 yılında Maurice Raynaud tarafından tanımlanması sebebiyle, doktorun ismi verilmiştir.
Raynaud Fenomeni bir hastalık değil, daha çok belirtidir. Genellikle romatizmal hastalıkların bir belirtisi olabileceği gibi herhangi bir hastalıktan kaynaklı da olmayabilir. Sıklıkla el ve parmaklarda görülen rahatsızlık, burun ve kulakta da oluşabilir. Genellikle gençlikte başlayan problem, yavaş seyrinden dolayı ileriki yaşlarda fark edilmektedir.
Raynaud Fenomeni, Primer Raynaud ve Sekonder Raynaud olmak üzere iki türde incelenir. Vakalarda en çok rastlanılan Primer Raynaud tipinde, küçük atarmalarda büzüşme olur. Sekonder Raynaud ise, daha az görülür ancak primere göre daha ciddi bir seviyededir.
Raynaud Fenomeni Belirtileri ve Nedenleri
Raynaud Fenomeni belirtileri el-ayak parmakları, burun, kulak, meme ucu gibi küçük atardamarların bulunduğu bölgelerde görülür.
- Karıncalanma ve ağrı hissi
- Morarma
- Parmaklarda solukluk, sararma, beyazlama gibi renk değişikliği
Belirtiler genellikle soğuk ve ağır stres altında daha çok meydana gelmektedir. Romatizmal hastalık kaynaklı olabilen bu sendrom, eski tür ağrı kesici, kalp ilaçlarının kullanımında da tetiklenmektedir. Aşırı titreşimli aletlere maruz kalan insanlarda da ortaya çıkabilir.
Raynaud Fenomeni (Sendromu) Nasıl Teşhis Edilir?
Rahatsızlık için uzman doktor tarafından hasta öyküsü dinlenildikten sonra muayene yapılır. Daha sonra renkli doppler ultrasonografi ile kesin teşhis konulabilmektedir.
Raynaud Fenomeni (Sendromu) Tedavisi
Tedavi sürecinde önce hastanın günlük alışkanlıklarında değişikliğe gidilir. Soğuk havalarda, dondurucudan bir şey alma gibi durumlarda eldiven takmak ve klimalı ortamlardan uzak durmak şarttır. Gün içerisinde ılık suyla yıkamak yardımcı olacaktır. Sigara kullananlara bırakmaları tavsiye edilir. Ağır stres, üzüntü altında olan kişilerin psikolojik olarak daha rahat olması gerekmektedir. Tek başına atlatılacak bir durum değilse psikiyatrik destek alınmalıdır.
Eğer başka bir hastalığa bağlı ilaç kullanımı varsa, Raynaud Fenomeni'ni tetikleyen bir etkide olduğu araştırılır. Sıklıkla romatizmal hastalıklara bağlı görüldüğü için, Romatoloji tarafından bir muayene gereklidir.
Raynaud Fenomeni (Sendromu) İçin Hangi Bölüme Gidilir?
Bu tür belirtilerde damarlardaki kan akışı bozukluğundan dolayı Kalp ve Damar Cerrahisi'ne gitmek gerekir. Ancak bu sendrom da Romatoloji bölümüne de giderek, başka bir romatizmal hastalığa bağlı olup olmadığı araştırılmalıdır.