Genellikle kadınlarda görülen somatizasyon bozukluk baş, karın, sırt, eklem ağrıları, mide-barsak yakınmalarına yol açıyor..
Tıbbi olarak açıklanamayan fiziksel/bedensel semptomların (örneğin; ağrı, bunaltı, dizzines gibi) bulunduğu psikiyatrik durum somatizasyon bozukluğu olarak adlandırılıyor.
Genellikle 30 yaşından önce başlayan somatizasyon bozukluk genelde kadınlarda görülüyor. Baş, karın, sırt, eklem ağrıları, mide-barsak yakınmaları bulunuyor. Ağrı dışında en az bir cinsel yakınma da eşlik edebiliyor.
Hastanın yaşam öyküsünde benzer şikayetlerin sıkı sık tekrarladığı görülüyor. Tekrar tekrar yapılan muayeneler ve ayrıntılı tetkiklerde ağrıları açıklayacak bir sebep bulunamıyor.
Somatizasyon bozukluğu belirtileri nelerdir?
- Bulantı
- Kusma
- İshal
- Cinsel isteksizlik
- Denge bozukluğu
- Ses kısılması
- Çift görme
- Baş, karın, sırt, eklem ağrıları
- Kulakta çınlama
- Adet bozuklukları
- Baş dönmesi
- Karın şişmesi
- Yutma güçlüğü
- Sara benzeri nöbet geçirme
- Gebelik boyunca kusma
Somatizasyon bozukluğunun nedenleri nelerdir?
- Stres
- Depresyon
- Kaygı bozukluğu
- Travmatik olaylar
- Beyine ağrı, basınç ve diğer hoş olmayan hisleri yollayan sinirlerle ilgili problemler
- Ekonomik gücü kısıtlı olanlar
- Eğitim düzeyinin düşük olması
- Evlenmemiş olmak
Somatizasyon bozukluk nasıl teşhis edilir?
Mevcut yakınmalar sık sık film çektirmeye ya da doktora müracaat etmeye yol açıyor. Yakınmalarla uyumlu bir laboratuar bulgusu ise çoğunlukla bulunmuyor.
Teşhis koyarken kapsamlı biyopsikososyal değerlendirme yapılması gerekiyor. Öncelikle organik nedenlerin tümünün araştırılması, gerçek neden ihmal edilip hastanın daha fazla zarar görmesine neden olacağından kabul edilmiyor. Araştırmaya sorunun olası biyomedikal ve psikososyal nedenleri de katılıyor.
Klinik görüşme biyopsikososyal değerlendirmenin temel öğesi oluyor. Özellikle içgörüsü olmayan hastalarda doktorun gözlem becerisi gerekiyor. Sorgulamada açık uçlu sorularadan, yönlerdirmeden kaçınılıyor.
Özellikle akut olgularda yaşam tarzı değişiklikleri ve önemli yaşam olaylarını sorgulamak gerekiyor. Bazı hastalar yaşamlarındaki önemli stres nedenlerinin farkında olmayabiliyor. Aile öyküsü pek çok kanıt veriyor. Ailede depresyon, anksiyete, alkolizm ve kronik fiziksel sorunlar kişiyi somatizasyon için yüksek riskli kılıyor.
Somatizasyon bozukluk nasıl tedavi edilir?
Somatizasyon durumlarında problem fiziksel olarak yaşandığı için yapılan psikiyatrik başvuru genellikle ikincil yol oluyor. Tıbbi bir müdahale gerekmedikçe de sorun psikolojik boyutuyla ele alınıyorBazı durumlardaysa diğer disiplinlerle paralel gidecek bir tedavi daha uygun olabiliyor.
Bozukluğun tedavisi zor olup , bundaki en önemli etken, bu bozukluğu yaşayan kişilerin hastalık genellikle kronikleştikten sonra ruh sağlığı uzmanlarına başvurmak oluyor.
Tedavinin ilk aşamasında öncelikle kişiye, ardından ailesine bu durumun psikolojik bir bozukluk olduğu anlatılıyor.Tedavinin farmakoterapi ve psikoterapi olarak çift ayaklı yürütülmesi gerekiyor. Uzun soluklu bir psikoterapi ihtiyacı doğuyor. Kişinin somatizasyon bozukluğu geliştirmesindeki dinamiklerin tanınmasından sonra, duygularını fark edip kelimelerle ifade etmeyi öğrenmesi, terapinin en önemli kısmı oluyor.
Somatizasyon bozukluk için hangi bölüme gidilir?
Somatizasyon bozukluk için Psikiyatri bölümüne gidilmesi gerekiyor.