Hepatit B virüsü taşıyan kişilerde sağlıklı insanlara kan, meni veya vajinal sıvı ile bulaşabiliyor..
Hepatit B hastalığı, hepatit B virüsünün (HBV) neden olduğu ciddi bir karaciğer enfeksiyonu olarak karşımıza çıkıyor. Başta karaciğer olmak üzere tüm organları etkisi altına alıyor.
Hepatit B’nin “sessiz enfeksiyon” olarak anılıyor. Çünkü virüs vücuda girdiğinde genellikle belirti vermiyor. Yani hepatit B virüsü taşıyan biri uzun bir süre bu virüsün organlara verdiği hasardan haberdar olmadan yaşamını devam ettirebiliyor.
Görülme sıklığı, coğrafi konuma, etnik kökene ve risk grubuna bağlı olarak büyük farklılıklar gösteriyor. Bebekler ve çocuklar, kronik (uzun süreli) bir hepatit B enfeksiyonu geliştirmeye daha yatkın oluyor.
Hepatit B virüsü nasıl bulaşır?
Hepatit B virüsü taşıyan kişilerde sağlıklı insanlara kan, meni veya vajinal sıvı ile bulaşabiliyor. Hepatit B hastası olan kişiyle cinsel ilişkiye girmek, bu hastadan kan nakli yaptırmakta bulaşmaya neden oluyor. Aynı zamanda gebe anneden karnındaki bebeğe de geçebiliyor.
Hepatit B nasıl bulaşmaz?
Hepatit B yiyecek veya suyla bulaşmıyor, kişi çatal, kaşık vb. kullanabiliyor, emziriyor, kucaklaşabiliyor. Virüsün, el ele tutuşma, öksürme, hapşırma veya böcek ısırığıyla bulaşma riski bulunmuyor.
Hepatit B akut ve kronik olmak üzere 2’ye ayrılıyor. Akut HBV enfeksiyonu altı aydan daha uzun sürerse enfeksiyon kronikleşmiş oluyor. Kronik enfeksiyon genellikle ömür boyu devam ediyor.
Akut hepatit B belirtileri nelerdir?
Akut Hepatit B hiç bir belirti vermeyebiliyor. Çocuklarda belirtisiz olma ihtimali daha fazla oluyor.. Erişkinlerde yüzde 70 oranında belirtili seyrediyor.
Akut hepatit B belirtileri
- Ateş
- Halsizlik
- İştahsızlık
- Bulantı-kusma
- Karın ağrısı
- İdrarda koyuluk
- Sarılık (göz ve ciltte sararma)
- Dışkının renginde açılma
- İshal
- Eklem ağrısı
Kronik hepatit B belirtileri
Kronik Hepatit B tehlikeli belirtiler ile ortaya çıkabiliyor. Hatta ilk olarak saptandığında günde birkaç kez kanda ne gibi değişimler oluyor izlenmesi gerekebiliyor. Bu tip kronik enfeksiyonlar 15 ile 30 yıl boyunca vücutta yer ediyor.
- Cinsel ilişki isteğinde düşüş
- Uyku düzensizliği
- Kilo kaybı
- Karaciğerde acı ve ağrı
- Avuç içinde kırmızılıklar
- Teninizi kaplayan ince kan damarları
- Karında şişme
- Ayaklarda ve bacaklarda ödem oluşması
- Siyah dışkılama
- Solunumda düzensizlikler
- Sinirsel ve zihinsel sistemde etkileşimler
- Kan tükürme
- Ateşlenme ile beraber titreme
Hepatit B teşhisi nasıl konur?
Hem akut, hem de kronik Hepatit B enfeksiyonunu teşhis etmek için kan testi bulunuyor. Bazı popülasyonlar ya hepatit B ile enfekte olma riskinde veya teşhiskonulmamış HBV enfeksiyonundan komplikasyonlar gelişme riski altında oluyor.
Aynı zamanda tüm hamile kadınların hepatit B için taranması hayati önem arz ediyor. Eğer hamilelikte Hepatit B pozitif çıkarsa, bebeğin aşılanması ve doğumdan sonraki 12 saat içinde hepatit B immün globulini (HBIG) alması önemli oluyor.
Hepatit B kimlerde görülür? Hepatit B nedenleri nelerdir?
- Tek eşli olmayan cinsel yönden aktif kişiler
- Hepatit B'li annelerden doğan bebekler
- Hemodiyaliz hastaları
- İşyerinde kan veya kanla kontamine vücut sıvılarına maruz kalma riskiyle karşı karşıya olan sağlık hizmetleri ve kamu güvenliği çalışanları
- Kanser için kemoterapi gören tüm hastalar
- Korunmasız cinsel ilişki
- Kronik HBV taşıyan kişiler ile aynı evde kalmak
- Aşırı alkol tüketimi
Hepatit B nasıl tedavi edilir?
Akut hepatit B genellikle tedavi gerektirmiyor. Çoğu insan akut bir enfeksiyonu evde dinlenerek, sağlıklı beslenerek, bol su içerek ve alkol ve uyuşturucudan uzak durarak geçiriyor.
Antiviral ilaçlar, kronik hepatit B’yi tedavi etmede yardımcı oluyor. Bunlar, virüsle savaşmaya da yardım edip, gelecekteki karaciğer komplikasyonları riskini de azaltabiliyor.
Doktordan ne tür ilaçlar ve bitkisel ürünlerden kaçınmak gerektiğini öğrenmek gerekiyor.Çünkü bazıları hepatit B’nin sebep olduğu karaciğer hasarını daha da kötüleştirebiliyor.
Kronik hepatit B tedavisi ise enfeksiyonunun ne kadar kötüye gittiğine ve karaciğer hasarının olup olmadığına bağlı oluyor. Kronik hepatit B’li çoğu insan, kendilerine iyi bakıp düzenli kontroller sayesinde aktif ve sorunsuz bir hayat sürdürebiliyor. Kronik hepatit B için ilaçlar yer alıyor, ancak herkes için doğru olmayabiliyor. İlacın size uygun olup olmadığına karar vermek için doktorla konuşmak gerekiyor.
Bazen kronik hepatit B ciddi karaciğer hasarına yol açabilir. Bu olursa, karaciğer nakli gerekebiliyor.
Hepatit B aşısı ne işe yarar? Hepatit B aşısı ne zaman yapılır?
Hepatit B'den korunmanın en etkili yolu aşılanmaktır. Hepatit B aşısı yüzde 90 üzerinde koruyuculuk sağlıyor. Aşı şeması olarak genellikle 6 ay içinde 3 defa uygulanıyor. Böbrek yetmezliği ve diğer bağışıklığı baskılanmış kişilere aşının tekrarı yapılıyor. Bunun dışındaki kişilere hatırlatıcı aşı dozu uygulanmıyor.
Aşı yapılan yerde, 2 gün içinde geçen hafif ağrı ve kızarıklık olabiliyor. Aşı, yapılıncaya kadar buzdolabı kapağında saklanması gerekiyor. Aşı, kullanılmadan önce çalkalanıyor.
Hepatit B'den korunma yöntemleri nelerdir?
- Aşı olmak
- Aşıdan 5-10 yıl sonra kan tahlili yaptırmak
- Sarılık ve halsizlikte doktora gitmek
- Taşıyıcı olanların 6 ayda bir kontrole gitmesi
- Sağlık sektöründe çalışılıyorsa dikkatli olunması
- Tırnak makası, jilet, diş fırçası, küpe gibi kişisel aksesuarları ortak kullanmamak
- Dövme veya piercing gibi vücut aksesuarlarını mutlaka steril olduğundan emin olunan yerlerde yaptırmak
- Cilt yüzeyinde meydana gelen kesikleri yara bandı veya gazlı bezle mutlaka kapatmak
- Diş doktoru muayenehanesi ve akupunktur tedavisinde hijyenik yerleri tercih etmek
- Cinsel ilişkilerde korunmak
Hepatit B için hangi doktora gidilir?
Hepatit B için Dahiliye bölümüne gidilmesi gerekiyor.