Sjögren sendromu toplumda her 100 kişiden birinde görülüyor..
Genellikle 40'lı yaşlardaki kadınlarda görülen sjögren sendromu, kuru göz ve kuru ağıza neden olan otoimmun yani bağışıklık sisteminin kendi kendine yaptığı bir hastalık olarak ifade ediliyor.
Sjögren sendromunu ya birincil ve ikincil sjögren sendromu olarak ayrılıyor. Birincil sjögren sendromubaşka bir rahatsızlıktan sonra ortaya çıkmıyor, yani başka bir rahatsızlığın sonucu olmuyor.
İkincil sjögren sendromu lupus hastalığı ya da romatoit artrit gibi başka bir rahatsızlık sebebiyle veya başka bir hastalıkla birlikte görülüyor.
Sjögren sendromunun nedenleri nelerdir?
- Genetik
- Viral enfeksiyon
- Hormonlar
- İlaçlar
- Toksinler
- Lupus
- Romatoit artrit
Sjögren sendromu belirtileri nelerdir?
- Kuru ağız
- Kuru göz
- Diş çürükleri ve diş eti sorunları
- İdrar yolu enfeksiyonu
- Soğuk hassasiyeti ve soğukta uzuvlarda beyazlama
- Şişmiş tükürük bezleri
- Ağız içinde mantarlar
- Vajinada kuruluk
- Kaslarda güçsüzlük
- Sürekli kuru öksürük
- Uzun süreli yorgunluk
- Sık üst veya alt solunum yolu enfeksiyonları
- Lenfoma
- Kabızlık
Sjögren sendromu nasıl teşhis edilir?
Sjögren sendrom teşhisi, belirtiler, fizik muayene, kan testleri ve bazen özel çalışmalara bağlı olarak konuluyor. Kuru gözler ve ağız, durumun erken bulguları olabiliyor, ancak bu belirtilerin birçok başka durum veya ilaca bağlı olabileceği için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyuluyor.
Özel testler ile gözyaşı ve tükürük üretimindeki azalmaya bakılıyor. Göz muayenesi, sendromda görülen göz değişikliklerini tespit etmede yardımcı oluyor. Kan testleri, hastalığa özgü antikorların varlığını belirleyebiliyor. Tipik antikorlar, anti-nükleer antikorları (ANA) , anti-SSA ve SSB antikorlarını veya romatoid faktörü içeriyor, ancak bunlar her zaman mevcut olmuyor.Yüzün etrafında veya iç dudak yüzeyinin altındaki tükrük bezlerinin biyopsileri de teşhis koymak için kullanılabiliyor.
Sjögren sendromu nasıl tedavi edilir?
Orta şiddetteki göz kuruması vakalarını yapay gözyaşları genellikle etkili bir şekilde tedavi ediyor. Eczanelerden reçete gerekmeden alınabiliyor. Eğer gözler şiddetli bir şekilde tahriş olduysa doktor, kısa süreli, kortikostreoid içerikli göz damlaları verebiliyor. Uzun süreli kullanım Cushing sendromu gibi istenmeyen ve ciddi yan etkilerin riskini arttırıyor.
Gözlerin etrafını saran bu özel gözlükler de tedavi de kullanılıyor. Biraz koruyucu gözlüklere benziyor. Islaklığı içeride tutmaya yardım eder ve ayrıca gözleri toz, partikül ve diğer tahriş edicilerden koruyor.
Küçük tıkaçlar, gözyaşını tahliye eden gözyaşı kanallarını kapatıyor. Kapatıldıklarında gözyaşları gözde daha uzun süre kalıyor. Bu işleme noktasal oklüzyon adı verilir. Genellikle, sadece diğer tüm yöntemler başarısız olduğunda ameliyat öneriliyor. İlk olarak, doktor işlemin başarılı olup olmadığını görmek için geçici silikon tıkaçlar yerleştiriyor. Eğer başarılı olursa, sonradan geçici silikonlar kalıcı olanlarla değiştiriliyor.
Vajinal kuruluk için KY Jelly gibi kayganlaştırıcılar faydalı oluyor. HRT (hormon replasman tedavisi) ve ayrıca östrojen kremleri kullanmak da tercih edilebiliyor.
Sjögren sendromuna ne iyi gelir? Sjögren sendromunda nelere dikkat edilmeli?
- Bol sıvı tüketmek
- Tuzlu su ile burnu nemlendirmek
- Cilt bakımına özen göstermek
- Yatak odasında, özellikle kış aylarında ev tipi nemlendiriciler kullanmak
- Tükürük üretimini uyarmak için şekersiz sakız kullanmak
- Yemekler arasında şekerli yiyecekleri ve içecekleri kullanmamak
- Dişleridüzenli ve etkili fırçalamak
- Deterjan, deodorantlı sabunlar ve çok sıcak sudan uzak durmak
- Sigarayı bırakmak
Sjögren sendromu için hangi bölüme gidilir?
Sjögren sendromu için Romatoloji bölümüne gitmek gerekiyor.