Gelişimsel kalça displazisi kızlarda erkeklere oranla 6-8 kat daha çok görülüyor..
Doğuştan kalça çıkığı olarakta bilinen gelişimsel kalça displazisi (GKD), yenidoğanlarda görülen bir iskelet sorunu olarak karşımıza çıkıyor.
Uyluk kemiğiyle leğen kemiğinin eklem bölgesi gelişimi sırasındaki uyumsuzluğu kalça ekleminin tam oluşmamasına neden oluyor ve buda gelişimsel kalça displazisini meydana getiriyor. Kızlarda erkeklere oranla 6-8 kat daha çok görülüyor ve kalıtsal olabiliyor.
Gelişimsel kalça displazisi erken teşhis edilirse olumsuz hiçbir etkisi kalmadan tedavi edilebiliyor. Kalça çıkığına yeni doğan 800 bebekten birinde rastlanıyor.
Gelişimsel kalça displazisi belirtileri
- Bebeğin bacaklarında uzunluk farkı
- Bacaklardan birinin diğerine oranla daha az hareketli ve esnek olması
- Ayakların şeklinde bozukluk
- Yürüme başlangıcında sendeleyerek yürüme
- Bebeğin altını değiştirirken çocuğun bacaklarının yanlara eşit olarak açılmaması
Gelişimsel kalça displazisi nedenleri / Gelişimsel kalça displazisi risk faktörleri
- Genetiklik
- Doğuma bağlı olarak beynin oksijensiz kalması
- Sırt omurgasının oluşumunda yaşanan bazı aksaklıklar
- Ters doğumla dünyaya gelen bebekler
- Çok sıkı kundaklama
- Bebeği ayaklarından tutarak baş aşağı sallama
- Ayaklarında doğumsal ortopedik şekil bozuklukları olanlar
- Doğum kilosunun çok fazla olması
- Bacaklarını germeye yönelik zorlayıcı hareketler yaptırmak
Gelişimsel kalça displazisi teşhisi nasıl konulur?
Kalça displazisinin bir ortopedist tarafından özenli bir muayene sonucunda olabildiğince erken teşhis edilmesi önem taşıyor. Bu muayenede kalçanın hareket yeteneğine bakılıyor. Bebek tek taraflı ya da çift taraflı olarak bacaklarını ayırmakta zorlanıyorsa ve poposundaki kıvrımlarda asimetri bulunuyorsa, kalça ekleminde bir problem olduğundan şüphelenilebiliyor.
Ancak fizik muayeneyle tüm vakaların yakalanması her zaman mümkün olmayabiliyor. Asıl önemli olan kalça muayenesi normal olan ancak displazisi bulunan kalçaların erken teşhis edilebilmesi oluyor
Dünya Sağlık Örgütü ve Türk Pediatrik Ortopedi Derneği’nin tedavi sırasına göre her bebeğin doğumundan sonra birinci, ikinci ve üçüncü aylarında kalça ultrasonunun yapılması ve 6. ayda ise kalça grafisinin çekilmesi ve mutlaka bir ortopedist tarafından görülmesi gerekiyor.
Gelişimsel kalça displazisi nasıl tedavi edilir?
Kalçadaki sorunların tedavisinin büyük bir kısmı pavlik bandajıyla yapılıyor. Bu bandaj bebeğin dizlerini birbirinden ayırarak karnına doğru çekilmesine yardımcı oluyor. Bu bandaj ile tedavi edilen bebekler her hafta doktor tarafından kontrol ediliyor ve uyluk kemiğinin kalça eklemi içerisine yerleşip yerleşmediğina bakılıyor. Eğer yerleşmişse bu bandaj gece gündüz 2-3 ay kadar kullanılıyor.
Kalça çıkığı tedavisinde bazı durumlar bandaj yeterli olmuyor. Böyle bir durumda bebeğe alçı uygulaması yapılıyor ve bacakların askıya alınabiliyor. Bazen de kalça çıkığının tedavisi için ameliyat gerekebiliyor.
Gelişimsel kalça displazisi alınacak önlemler
- Yeni doğan döneminden itibaren bebeklerin kalçalarının normal gelişimini sağlayacak pozisyonda tutulması
- bebeklere bacaklarının serbest hareket etmesini önleyen dar külotlu çorap ya da tulum giydirmemek
- Bebeğin üzerine ağır örtü örtmekten kaçınmak
- Bebek bezinin dar ve küçük olmaması
- Bebeği kundaklamamak
- Bebeğin doğal gelişim sürecini tamamlamadan yere erken bastırılmaması, yürütece konulmaması
Gelişimsel kalça displazisi için hangi bölüme gidilir?
Gelişimsel kalça displazisi için Ortopedi ve Travmatoloji bölümüne gitmek gerekiyor.