Bitlenme Neden Olur?
Tıp dilinde pedikülozis adı verilen bitlenme, kanatsız, yassı gövdeli çok küçük canlıların vücudun kıllı bölgelerinde görülmesidir. Çok eski zamanlardan beri var olan bir hastalıktır. Bitlenen kişiden, bit bulaşması çok kolaydır. Savaş zamanlarında, esir kamplarında ve evsizlerde en çok görülen vücut bitlenmesidir. Bitlenmeye bağlı olarak tarihte tifüs salgını nedeniyle ölümler yaşanmıştır.
İnsanların kanları ile beslenen bitlerin bacaklarının ucunda pençe gibi deriyi kavrayacak yapılar bulunmaktadır. Bu pençeler sayesinde saçlar, kıllar, kıyafetlerin yapısında çok rahat uyum sağlarlar.
Temas yoluyla rahatlıkla bulaşabilirler. Kış aylarında okul, kreş, yurt gibi kapalı ve kabalık ortamlarda çok rastlanmaktadır. Bitlerin kaşıntı yapmasının nedeni, bitin dışkısı ve tükürüğündendir.
Bitler tigo, tifüs gibi hastalıklara neden olabileceği gibi, yaklaşık yüzde 40 oranında lenf bezlerinde büyüme ve bir enfeksiyon hastalığı yaşandığına buna bağlı olarak başka enfeksiyon riskini de arttırmaktadır.
Bitler her kan emdiğinde, en fazla 10 yumurta bırakabilirler. Bu parazitlerin yumurtaları 4-15 gün içerisinde çıkmaktadır. Bitler insan vücudu dışında, beslenmeden iki gün canlı kalabilmektedir.
Bitlenmeden korunmak için giysiler, iç çamaşırları sık sık değiştirilmelidir ve sıcak suda yıkanılmalıdır. Başka kişilerin tarak, eşarp, toka, yastık kılıfı gibi ortak eşyaları kullanılmamalıdır.
Bitlenme Türleri
Bitlenme, bitlerin vücudun bulunduğu bölgesine göre üç şekilde sınıflandırılır. Vücut ve kasık bitlenmesi, hijyen eksikliğinden meydana gelirken, baş bitlenmesi hijyene bağlanmamaktadır.
Baş bitlenmesi; En çok görülen bitlenme çeşididir. Ense, şakaklar, kulak arkası, saçlı bölgeye yerleşen bitler, saçlı bölgede yavrularını bırakırlar. Halk arasında sirke denmektedir. Sirkeler saç telleri üzerinde yapışık ve beyaz renktetirler. Geceleri kaşıntı artmaktadır.
Vücut bitlenmesi; Giysilerin dikiş bölgelerinde yaşayabilen ve yumurtlayabilen bitler, beslenme ihtiyacı için vücuda geçerler. Ense, kürek kemiği ve bel kısmında kabarma ve kızarıklık yaratırlar.
Kasık bitlenmesi; Kıl kesesine tutunakarak beslenen kasık bitleri, kirpik ve kaşlarda da görülebilir. Kan emerek beslenen bitler, göbeğe kadar ulaşabilir. Cinsel ilişki ve iç çamaşırından geçebilirler.
Bitlenme Belirtileri
- Deride kızarıklık, yaralar
- Saçlı deride kaşıntı
- Saçta bir şey yürüyormuş hissi
Bitlenme Tanısı ve Tedavisi
Kaşıntı en önemli bulgudur. Baş, vücut ve kasık bölgesindeki bitlenmelerde mikroskop altında bitler ve sirkeler incelemeye alınarak tanı konulur. Hekim tarafından önerilen krem, şampuan ve losyonlar uygulanması gerektiği biçimde kullanılmalıdır. İlaçlı tedaviye ek olarak vücudun kıllardan temizlenmesi gerekir. Saçlı bölge tarakla temizlenerek, sirkelerden ayıklanmalıdır. Giysiler kaynar suda yıkanmalı ve sık sık değiştirilmelidir.
Bitlenme İçin Hangi Bölüme/Doktora Gidilir?
Bitlenme şikayetinde Dermatoloji (Cildiye) bölümüne gidilmelidir.